DNA-sporen van de Nusantara Sayabiga-bevolking ontdekt bij Catalanen in Spanje

Een fascinerende nieuwe genetische studie werpt een nieuw licht op de mogelijke banden tussen de Nusantara Sayabiga-bevolking (waaronder Javanen, Maleiers en andere etnische groepen uit de Zuidoost-Aziatische archipel) en de Catalaanse bevolking in Spanje. De studie, die de diversiteit van het Y-chromosoom onderzocht in een steekproef van Catalaanse familienamen, leverde intrigerende aanwijzingen op die een connectie suggereren tussen West-Europa en de verre tropische eilanden van Zuidoost-Azië.

Het onderzoek richtte zich op vijftig van de meest voorkomende Catalaanse familienamen in de regio en analyseerde DNA-stalen van 1375 mannen. De resultaten toonden aan dat de meerderheid van de gevonden Y-DNA-haplogroepen van Europese oorsprong waren, met een kleiner aantal sporen uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Echter, twee specifieke haplogroepen trokken de aandacht vanwege hun potentiële link met de theorie van de aanwezigheid van de Sayabiga-bevolking onder de Agotes en Cagots, gemarginaliseerde gemeenschappen in Spanje, Frankrijk en andere West-Europese regio's in het verleden.

Drie individuen uit de regio Girona vertoonden de haplogroep C*, terwijl één individu uit Castells de haplogroep K* bezat. Opvallend was dat alle drie de individuen met haplogroep C* de familienaam Llach deelden, wat in het Catalaans "meer" betekent. De enige persoon met haplogroep K* droeg de familienaam Ferrer, wat "smid" betekent.

Nadere analyse van de genetische markers die in het onderzoek werden gebruikt, zoals vermeld in de relevante wetenschappelijke publicatie, gaf aan dat de afwezigheid van de markers M8 (C1a1) en M219 (C2) de aanwezigheid van haplogroep C* overtuigend identificeerde. Informatie van de website van de Universitat Pompeu Fabra verschafte meer details over de studie van familienamen, inclusief een diepgaande analyse van de oorsprong van de naam Llach.

Historische gegevens tonen aan dat de familienaam Llach niet erg algemeen is en geconcentreerd voorkomt in de regio's Garrotxa, Pla de l'Estany, Gironès en Perpignan. Archieven van Franse immigratie in 1637 vermelden deze naam eveneens. De resultaten van de genetische analyse van 26 vrijwilligers met de familienaam Llach onthulden acht verschillende afstammingslijnen, wat duidt op een aanzienlijke genetische diversiteit voor een relatief zeldzame familienaam.

Verdere analyse van de stambomen van de Llach-familie uit de regio Girona toonde het bestaan van vier verschillende afstammingslijnen aan, terwijl de Llach-groepen uit de Pyreneeën, Berguedà en Castelló elk unieke afstammingslijnen hadden. De meest significante bevinding was dat de stichter van een van de afstammingslijnen uit Girona de haplogroep C* bezat, die over het algemeen met een hoge frequentie in Oost-Azië wordt aangetroffen en zeldzaam is in Europa, met uitzondering van Oost-Europa. Van de meer dan 400 stambomen van stichters die in het onderzoek zijn geanalyseerd, was dit individu met haplogroep C* de enige verrassende ontdekking.

De sterke associatie van haplogroep C* met de regio Insulair Zuidoost-Azië (ISEA) of de Zuidoost-Aziatische archipel versterkt de vermoedens van een connectie met de Sayabiga-bevolking. Eerder onderzoek door Karafet et al. en Delfin et al. heeft aangetoond dat C*, ook bekend als C-RPS4Y* en CRPS4Y, een sterke correlatie vertoont met de ISEA-regio.

De studie van Karafet et al. toonde aan dat slechts een klein percentage van de steekproeven uit het vasteland van Zuidoost-Azië de haplogroep C* bezat, terwijl het percentage in West-Indonesië aanzienlijk hoger was, gevolgd door Oost-Indonesië. De hogere variatie in Oost-Indonesië suggereert dat deze regio mogelijk het oorspronkelijke verspreidingsgebied van deze haplogroep is. De studie van Delfin et al. vond ook dat een aanzienlijk deel van de Negrito-bevolking in de Filipijnen de haplogroep C* bezit, evenals een kleiner deel van de niet-Negrito inheemse en islamitische bevolking in hetzelfde land.

Naast de haplogroep C* trok de ontdekking van de haplogroep K* bij één individu met de familienaam Ferrer eveneens de aandacht. Deze persoon toonde negatieve resultaten voor de L- of MNOPS-groepen, wat duidt op een sterke associatie met het K*-type dat ook voornamelijk wordt aangetroffen in Insulair Zuidoost-Azië, met name in de Filipijnen. De studie van Delfin et al. testte ook op de subgroepen L en MNOPS en ontdekte dat een aanzienlijk deel van de Negrito-Filipijnen en een kleiner deel van de islamitische en inheemse niet-Negrito-Filipijnen de haplogroep K* bezitten.

De conclusies van deze studie naar Catalaanse familienamen leveren intrigerende eerste aanwijzingen dat een klein deel van de Y-DNA-haplogroepen in de regio mogelijk afkomstig is uit ISEA, een van de belangrijkste regio's die in verband worden gebracht met de Sayabiga-bevolking. Bovendien versterkt de geografische link van deze bevindingen met de regio Girona, de locatie van een diepgaande studie naar de Cagots aan het begin van de 20e eeuw, de speculatie over een mogelijke relatie tussen de Sayabiga-bevolking en de gemarginaliseerde gemeenschappen in West-Europa.

Aangezien de Sayabiga-bevolking vermoedelijk geen strikte endogamie beoefende zoals de Roma/Zigeuners, is het mogelijk dat sommige vaderlijke afstammingslijnen zijn "vervangen" tijdens migraties en interacties met andere populaties in regio's die met de Sayabiga in verband worden gebracht, waaronder Basra in Irak. Ter vergelijking: de studie vond geen sporen van de haplogroepen H1 of H1a, die veel voorkomen onder de Roma.

Een andere opvallende bevinding was de afwezigheid van de haplogroep O, die tegenwoordig zeer algemeen voorkomt in populaties. Dit kan erop duiden dat groepen met de haplogroep O in het verleden niet zo dominant waren in specifieke regio's als tegenwoordig, hoewel het moeilijk is om definitieve conclusies te trekken met een relatief kleine steekproefomvang.

Helaas omvatte de studie niet de familienamen Borja, Borgia of Borge, waarvan de resultaten zeker interessant zouden zijn geweest om verder te onderzoeken gezien hun potentiële link met de geschiedenis en migratie van populaties in de regio. Deze eerste bevindingen openen de weg voor toekomstig onderzoek om de mogelijke genetische sporen van de Nusantara Sayabiga-bevolking in Europese populaties te bevestigen en ons begrip van de geschiedenis en verspreiding van populaties in het verleden te vergroten.

Sayabiga